Odun Sobası Külü Kullanım Alanları
Çiftlik evimiz modern standartlara göre oldukça küçük (yaklaşık 112 m2) ve duvarlar yaklaşık 33 cm kalınlığında ve iyi bir yalıtıma sahip. Odundan (ve emekten) tasarruf etmek için evimizi gece gündüz 17 derecede tutuyoruz. Buna rağmen, soğuk Vermont kışlarında, kabaca her sene 4 kord (yaklaşık 14 m3) sert odun, ya da 6-8 kord (yaklaşık 21-28 m3) BTU’su daha düşük yumuşak odun kullanıyoruz.
1 kord (yaklaşık 3.5 m3) sert odun yaklaşık 5-8 galon (19-30 litre) odun külü üretiyor, baharda elimizde yaklaşık 30-40 galon (115-150 litre) kül olmuş oluyor. Bu miktar tek bir kere kullanım için oldukça fazla olduğundan ve külü harcamak istemediğmizden, külün farklı yaratıcı kullanımlarını bulmalıydık.
Külün Bahçe ve Bostanda Kullanımı
Odun külünün bahçe ve bostanınızda kullanımı doğal bir süreç. Odundan gelen mineraller doğaya tekrar kullanılmak üzere geri dönmüş oluyor.
Bahçede Gübre
Odun külünde, bir ağaç kütüğünün en derinlerindeki minerallerin izleri bulunmaktadır ve bunlar bitkilerin sağlığı için gerekli yapı taşlarıdır. İçinde karbon ya da azot bulunmamaktadır, bunu halihazırda komposttan bitkiler almaktadırlar. Vermont Üniversitesi 5 galon odun külünün 1000 feet2 bostan için önermektedirler. Odun külü toprağın pH’ını arttıracağından dolay, asidik toprağı seven ekinler için uygun bir kaynak değildir.
Kompost Güçlendiricisi
Az miktarda odun külü, kompost yığınlarını güçlendirmeye yardımcı olacaktır. Kuşlar arka bahçedeki kompost yığınının etrafında bulunmaları zarar vermeyecekken, kırsal alanlardaki açık kompost ayıları çekebilir. Yığının üzerine biraz odun külü serperek ayıların ve diğer büyük omnivorların artıkları eşelemesini engellediğini gördük.
Kompostumuza odun külü eklemeye başladıktan sonra, bunun belirgin biçimde daha sağlıklı bir sonuç verdiğini fark ettik. Yığının ortasına elinizi daldırdığınızda, avucunuza kompostunuzu besin değeri zengin bir komposta dönüştürmek için çalışan bir avuç solucanla dolu bulacaksınız.
Sağlıklı Solucan Kompostu
Göletlerdeki Alglerin Kontrolü
Odun külü, bitkilerin gelişmesi için ihtiyaç duyduğu mikro besinleri içerdiğinden, su bitkilerini güçlendirmeye de yardımcı olabilir. Odun külündeki potasyum, bir havuzdaki köklü su bitkilerini destekleyerek alglerle daha iyi rekabet etmelerini sağlar. Bu da göletteki alglerin büyümesini yavaşlatır. Çok fazla eklememeye dikkat edin.
Göletinizin hacmini hesaplamak kaba bir hesap yapın ve ardından 1000 galon suya yaklaşık 1 yemek kaşığı ekleyin.
BİTKİLERDE DON KAYNAKLI ZARARLARIN ÖNLENMESİ
Zayıf bir dondan önce, bitkilerin üzerine odun külü serpilmesinin don hasarını önlemeye yardımcı olabileceğini duydum. Odun külündeki mineral tuzlar, diğer tuz türleri gibi bitki dokularına zarar vermeden suyun donma noktasını düşürecek ve donmayı engelleyecektir.
Ekim yaptığmız bahçemiz mevsim başlarında her zaman ekilidir, bu yüzden bu yöntem denemeye değer olabilir.
DOMATESLERDE KALSİYUM EKSİKLİĞİNİN ÖNLENMESİ
Domateslerdeki çirkin siyah noktalar genellikle kalsiyum eksikliğinin bir sonucudur. Yumurta kabukları ve kemik unu genellikle domates ekim deliklerine kalsiyum sağlamak için eklenir, ancak odun külü de aynı işi yapabilir. Her domates ekim deliğine yaklaşık 60 ml odun külü ekleyin ve toprağa yedirin.
TOPRAK PH’ININ ARTTIRILMASI
Yukarıda belirtildiği gibi, odun külü asidik toprakları dengelemeye yardımcı olur ve arsanızda gerekirse toprak pH'ını yükseltmeye yardımcı olabilir. Bu, hafif asitli topraklarda en iyi yetişen patatesler hariç, çoğu bahçe sebzesi için kullanışlıdır.
Dünyanın her yerinde asidik toprak bulunmadığını ve topraklarınız zaten alkali ise, odun külü eklemek sorunlara neden olabilir.
Salyangoz ve Sümüklü Böcek Kovucu
Ekinlerin etrafında bir odun külü çemberi oluşturmak, sümüklü böceklerin ve salyangozların bitki yataklarına geçmesini önler. Bunu, özellikle salyangoz ve sümüklü böceklere karşı hassas olan, kendi yetiştirdiğimiz shiitake mantarlarımızda kullanıyoruz.
Ayrıca marul gibi yapraklı bitkiler için de iyi bir çözümdür. Odun külü bariyeri yalnızca yağmur yağana veya kül ıslanana kadar etkilidir; bu talihsiz bir durumdur çünkü düzenli olarak yeniden uygulamanız gerekecektir. Avantajı ise, hasat zamanında kolayca yıkanacak olmasıdır
ÇOCUKLAR VE HAYVANLAR İÇİN ZEHİRLİ OLMAYAN KARınca Kovucu
Bir karınca yuvasının üzerine bir yığın odun külü yerleştirmek, yuvalarını hareket ettirmeleri gerektiğini fark etmelerini sağlar. Yuvayı bozmaz ancak karınca yuvalarını çocuk oyun alanlarından uzağa taşımak için harika bir yöntemdir.
ARI KOVANLARINI KARINCALARDAN KORUMAK
Genel olarak arılar, kendi kovanlarını davetsiz misafirlere karşı koruyabilirler, ancak günümüz zor koşullarında, çoğu kovan biraz daha zayıf durumda ve alabilecekleri tüm yardımlar faydalı olacaktır! Okurlarımdan biri, karıncaları caydırmak için bir arı kovanının etrafına kül çemberi yapmayı önerdi.
Karıncalar, odun külü varlığında bir kovanın içine ulaşamayacakları için, bu uygulamanın karıncaların bal çalmak için bir arı kovanına girmesini engellemeye yardımcı olacağını düşünüyorum. İstenmeyen sonuçları olur mu bilmiyorum ama karıncalar kovana ulaşmaya yelteniyorsa denemeye değer diye düşünüyorum.
Teoride, kovanın ağzına daire şeklinde serpilmiş odun külü, karıncaları kovanlardan uzaklaştırmak için toksik olmayan bir yol. Eğer bunu test ettiyseniz, deneyimlerinizi öğrenmek isterim.
KÜMES HAYVANLARI İÇİN KÜL BANYOSU
Odun külü, pire ve diğer böceklerden temizlemeye yardımcı olduğundan, kümes hayvanlarının kendilerini parazitlerden arındırmasına yardımcı olmak için mükemmeldir. Tavuklar ve hindiler, istenmeyen davetsiz misafirlerden tüylerini temizlemeye yardımcı olmak için doğal olarak toz banyosu yapar ve banyoya biraz odun külü eklemek parazitlerden arınma etkisini arttırır.
Hindilerimiz özellikle kötü bir kuş biti istilasına uğradı ve onlar için plastik bir çocuk yüzme havuzunu odun külüyle doldurduk. Heyecanla üzerine atladılar ve uzun saatler külün içinde yuvarlanarak geçirdiler. Böcek ilacı uygulamasına gerek olmadan, kuşlar doğru araçlar verildiğinde kendi sorunlarını organik olarak nasıl çözeceklerini biliyorlar.
Odun külü aynı zamanda bir kuş mineral takviyesi olduğu için biraz yediklerinde endişelenmenize gerek yok…
TAVUK YEM TAKVİYESİ
Odun külü yüksek oranda mineral içerdiğinden az miktarda kullanıldığında tavuklar için iyi bir gıda takviyesi olabilir. Community Chickens; “Odun külü kalsiyum ve potasyum kaynağıdır. Tavuk yemine odun külü eklemek (%1'den az oranda) tavuğun yumurtlama dönemini uzatmaya ve tavuk dışkısının kokusunu azaltmaya yardımcı olabilir” diye belirtmektedir.
Okurlarımdan biri de kömür parçalarının yumurtaları bağlanmış tavukları tedavi etmek için kullanıldığını söyledi. Biraz daha araştırma yaptım ve ishali önlemeye ve bağırsak parazitlerini tedavi etmeye yardımcı olmak için tavuklara kömür parçaları verildiğini buldum. Böylece külün içindeki küçük kömür parçacıkları da tavuklara yardımcı olacaktır.
Odun külünü yem takviyesi olarak kullanırken, özellikle işlenmemiş, temiz odunu yaktığınızdan emin olun.
AHŞAP KÜLÜNÜN EV İÇİNDE KULLANIMI
Bir “çiftliğiniz” veya bahçeniz olmasa bile, evin içinde ve dışında odun külü kullanmanın birçok yolu vardır.
DOĞAL BUZ ÇÖZÜCÜ
Odun külünün muhtemelen en pratik kullanımlarından biri, onu kış boyunca buz çözücü olarak kullanmaktır. Odun külündeki doğal mineraller, yollardaki ve yürüyüş yollarındaki buzu eritmek için tuz gibi çalışır. Kapınızın yakınında kullanırken dikkat edin, evin içine odun kül girmesi evi kirletecektir.
Külü, evimizin önündeki yürüyüş yolunda buzu eritmek içinkullanıyoruz ve buz eridiğinde, yanlara doğru süpürüyoruz ve eve de taşımamış oluyoruz. Kimyasal buz çözücü kullandığımızdaki sonuçtan farklı olmuyor ve kimyasal buz çözücüyü toprağa doğru süpüremediğimiz için evin içine de çoğunlukla giriyor.
Kış öyle ya da böyle dağınık bir zamandır. En azından odun külü ile, bazı geçit tuzları gibi, çocuklar ve evcil hayvanlar için toksik olduğu konusunda endişelenmenize gerek yok.
Şömine Camı Temizleyicisi
Az miktarda odun külüne biraz su eklemek, etkili bir ocak/şömine camı temizleyicisi oluşturur. Hafif aşındırıcı odun külünün camdaki kurumu temizlediğinde tüm kış boyunca ateşi izlemenin keyfini çıkarabilirsiniz.
MATLAŞMIŞ FARLARI TEMİZLEME
Okurlarımdan biri bana odun küllerinden bir ovma macunu yaptıklarını ve bir araçtaki matlaşmış farları temizlediklerini söyledi. Mantıklı, çünkü yoldaki kum ve önünüzdeki arabadan gelen egzoz dumanları kirli soba/şömine camından çok farklı değil. Odun külü ile ovarak çıkartmak için uygun bir zemin.
GÜMÜŞ CİLASI
Odun külü camı temizlemek için işe yaradığı gibi, gümüşü de aynı şekilde parlatabilir. Önce bir havluyu biraz ıslatıp nemlendirin, üzerine odun külü ekleyin ve kararmış gümüşü ovun.
KOKARCA KOKUSU GİDERİCİ
Odun külleri doğal olarak evcil hayvanlar üzerindeki kokarca kokusunu nötralize etmeye yardımcı olur. Eğer kokarca hayvanınıza koku püskürttüyse, üzerlerine odun külü serpin, birkaç saat dışarıda bırakın ve sonra iyice yıkayın.
Bu yöntem muhtemelen bir dereceye kadar etkili olur. Önceki zamanlarda önemli bir çözüm olmuş olsa da, bugünlerde çok daha iyi seçenekler var. Kokarca… sı püskürtülmüş bir hayvanınız varsa, elinizde başka bir şey yoksa odun külü kullanın, ancak bizim gibi ormanda yaşıyorsanız, kokarca spreyini ve evcil hayvan şampuanını elinizin altında tutmanızı şiddetle tavsiye ederim.
Odun külleri doğal bir koku gidericidir.
KALDIRIM ÜZERİNDEKİ LEKELERİ GİZLEMEK
Odun külü doğal olarak gridir ve kaldırımlardaki ve kaldırımlardaki lekeleri kapatmaya yardımcı olabilir. Sadece biraz serpin ve botunuzu üzerinde sürtün.
YAĞ LEKELERİNİN TEMİZLENMESİ
Odun külü, betondaki lekeleri gizlemek için kullanıldığı gibi, yağ sızıntı lekelerini de emerek leke oluşmasını engelleyebilir. Babam garajında dökülmüş herhangi bir sıvıyı emeceğinden, bir kova kedi kumu bulundururdu. Odun külü de aynı işe yarar ve ücretsizdir.
HAMAMBÖCEĞİ KOVUCU
Evin köşelerine veya ev aletlerinin altına biraz kül serpmek hamamböceklerini uzak tutacaktır. Sert dış kabukları odun külüne dayanamaz ve evinize yerleşmelerini engeller.
GÜVE KOVUCU
Saklamak üzere kaldırılmış giysilere biraz odun külü koymanın güvelerin giysileri yemesini engellediğini okumuştum. Bu işe yarıyor olabilir ama kül kıyafetlerde leke yapabilir. Bazı kaynaklar, kıyafetleri depodan çıkardığınızda sadece külü silkeleyerek giderebileceğinizi söylüyor, ama ben biraz şüpheliyim…
EVCİL HAYVANLAR İÇİN DOĞAL PİRE İLACI
Pireleri doğal olarak öldürmek için evcil hayvanlarda diyatomlu toprak kullanmayı duymuş olabilirsiniz. Odun külü de aynı şekilde çalışır. Küldeki minik parçacıklar, sert yapılı pirelerin üzerinde mikro kesikler bırakarak kurumasına ve ölmesine neden olur.
Bunu kedimizde denedik ve işe yarıyor ama yaklaşık 24 saat sonra onu yıkamanız gerekiyor. Bir kedi, odun külü ile kaplandığında kendini temizlemekten doğal olarak mutlu olmaz, bu yüzden tedaviyi uygulayın ve ardından kedi arkadaşınıza banyo yaptırarak küllerden arınmasına yardımcı olun.
KOKU GİDERİCİ
Kabartma tozuna benzer şekilde, odun külü de evin etrafındaki kokuları emmeye yardımcı olabilir. Kokuları emmek için buzdolabına küçük bir kavanoz kül eklemeyi deneyin. Küllerin içinde küçük kömür parçaları varsa daha bile çok işe yarar.
NEM ALICI
Odun külü, nemi emmek ve nemli alanların küflenmesini önlemeye yardımcı olmak için kullanılabilir. Nemli bir dolaba veya bodrum katına bir fincan odun külü koyun. Yine, küllerde kalan küçük kömür parçaları varsa bu amaca yardımcı olur.
ODUN KÜLÜ DİŞ MACUNU
Odun külü diş macunu hakkında farklı görüşler duydum. Teoride, tıpkı modern kabartma tozu diş macunu gibi çalışıyor, ancak bu konuda güvenilir bir kaynak veya tarif bulamadım. Bulabildiğim kaynaklar, odun külünü bentonit kil ile karıştırıp macun olarak kullanmaktan bahsediyor. Bu tarif ile, diş minesinde mikro çizikler meydana gelebileceğini düşünüyorum ve bunu test etmek için dişlerimi riske atmak istemiyorum.
Odun külü diş macunu denediyseniz, görüşlerinizi (ve lezzetli bulduysanız) almayı çok isterim.
LEKE ÇIKARICI
Leke çıkarıcı bir macun oluşturmak için suyla karıştırılan elenmiş odun külü, lekelerin üzerine sürtülerek uygulanabilir. Leke olduktan sonra mümkün olan en kısa sürede uygulanırsa en iyi sonucu verir. Bu uygulamanın leke çıkarıcı olarak kabartma tozu macunu sürmeyle benzer olduğunu zannediyorum.
Bunu doğrulayan birçok kaynak okumuş olsam da, hala külün çıkardığından daha fazla leke yapması konusunda endişeliyim, ancak bunu henüz test etmedim.
ODUN KÜLÜNÜN İLKEL ÇAĞLARDA VE HAYATTA KALMA AMAÇLI KULLANIMLARI
Modern odun sobalarımızdan ve evlerimiz olmasından çok önce insanlar ateş yaktılar ve dolayısıyla odun külüne sahiptiler. Odun küllerini iyi şekilde kullanmanın yollarını bulmak için çok çalıştıklarına bahse girebiliriz. Kaynak yaratmak, atık değil…
YARALARIN TEDAVİSİ
Odun külü yaraları temizlemek için kullanılmıştır ve modern araştırmalar, yara iyileşmesini gerçekten önemli ölçüde hızlandırdığını göstermiştir. Kül ayrıca antiseptik olarak da etkilidir.
Odun külünün bazı topikal cilt rahatsızlıklarını tedavi etmek için de kullanıldığını duydum.
BRONZ ÇAĞI TIBBİ KÜL DÖVMESİ (VEYA İLKEL AKUPUNKTUR)
1991 tarihli bir arkeolojik bulgu, külün bir tıbbi tedavi biçimi olarak yaralanma bölgelerinde deri altına yerleştirilebilmiş olabileceğini belirtmektedir.
Şimdiye kadar keşfedilen en eski buz adamı olan Ötzi, İsviçre Alpleri'nde bulundu ve MÖ 3300'lü yıllarda yaşadığı tespit edildi. Ötzi, modern bilime göre tıbbi olduğu bilinen Birch Polyspore ve Tinder Polyspore mantarlarını taşımasıyla ünlüdür. Bunun yanısıra, Ötzi’nin vücudundaki toplam 61 dövme, arkeolojik kayıtlardaki en eski dövme kanıtıdır. Dövmeler, günümüzde mürekkepin yapıldığı gibi, derinin altına odun külü yerleştirilmesi yöntemi ile yapılmıştır.
Ancak en ilginç kısım, dövmelerin her birinin vücudunda yaralanmış bir yere yapılmış olmasıdır. Hem omurga dejenerasyonu gibi kronik ağrılarının olduğu bölgelere, hem de ayak bileklerindeki kaza sonucu yaralanmaların olan bölgeler gibi. Odun külü dövmesinin, bugün doğu toplumlarında akupunkturun kullanımına benzer bir geleneksel tıp şekli olduğu düşünülmektedir.
DERİ TABAKLAMA ÖNCESİ KÜLLÜ SUYA YATIRMA
Yararak tabaklama, Yüzülmüş derileri saklamak ve onları giysi olarak kullanmak için yumuşak ve esnek tutmaya yarayan eski bir yöntemdir. Bununla ilgili bilgi veren bir websitesinde, Neolitik çağ insanları ve aynı zamanda daha modern zamanın Amerikan yerlileri tarafından tabaklama öncesi odun külüne yatırmanın kullanımı ile ilgili bir referans buldum:
“Birçok kabile, derilerini kazımadan önce odun külü suya yatırırlardı. Bunun nedeni külün saçları dökmeye yarıyor olmasıydı. Küllerin gerçek değeri, alkaliliğin mukoid bağları bozma yeteneğiydi. İki ila dört gün içinde vücud strüktürünü gevşetir. Kazıma öncesi ıslatmanıza kül ekleyerek, taze derilerle basit bir yarma/parçalama işleminde tam yarma/parçalama penetrasyonu elde edebilirsiniz.”
Yararak tabaklanmış deriler, önceden ıslatılmış odun külü ile daha iyi sonuç verir.
MEŞE PALAMUTLARIN TANENDEN ARINDIRILMASI
Ağaç meşe palamutları, yalnızca Amerikan yerlileri için değil, dünyanın dört bir yanındaki eski topluluklar için temel bir besin kaynağıydı. Yunanistan, İtalya, İspanya, Kuzey Afrika ve Asya'daki taş devri ve demir çağında gıda arzı için kritik öneme sahiptiler. Gıda tedarikindeki önemine dair en eski doğrudan kanıt, MÖ 15.000'e tarihlenen Fas'taki bir arkeolojik alandan geliyor.
Palamudun türü veya onları tüketen toplulukların kim oldukları fark etmeksizin, tüm meşe palamutları tüketimden önce tanenlerden arındırılmalıdır. Süzme stratejileri bölgeler arasında farklılık gösteriyordu, ancak çoğu suda çözünür tanenleri çıkarmak için meşe palamutlarını birçok kez suda bekletip süzerek, besleyici, tatlı meşe palamut ununu elde ediyorlardı.
Meşe palamutundan suyla süzerek tanen ayırma işleminde odun külü kullanmak mutlaka gerekli olmasa da, odun külünün eklenmesi dünya genelinde birçok yerde görüldü. Belirtilene göre, odun külü su ile birleşince tanenleri birbirine bağlayarak daha etkili bir şekilde ayrılmalarına yardımcı oluyordu ve meşe palamudu unu elde ediliyordu. Bu süreçte lezzet değişiyor ve okuduğum kaynaklara göre, ortaya çıkan meşe palamutlarının tadının nişastalı fındıklardan çok salamura zeytin gibi olduğuydu. Farklı kültürlerin damak tadına göre bu değişiklik olumlu ya da olumsuz olsa da, bu işleme adımının meşe palamudu ununu daha besleyici ve sindirilebilir hale getirdiği konusunda fikir birliği vardı.
Bu sonbahar büyük bir palamut hasadı topladık ve hala hepsini un, palamut kahvesi, kavrulmuş meşe palamudu fındıkları ve her türlü lezzetli meşe palamudu bazlı gıdalar elde etmek için yavaş yavaş işlemeye çalışıyorum. Şimdiye kadar sadece sıcak su ve soğuk suda bekleterek süzme işlemlerini yaptım, ancak bu kış odun küllü suda süzme işlemi için odun sobamızdan taze temiz sert odun küllerini ayırdım.
İZLANDA yosunu
İzlanda güzel olabilir ama tam olarak süt ve bal diyarı denemez. Modern ticaretten önce hayat kolay değildi ve geleneksel mutfakları da bunu yansıtıyordu. “The Nordic Cookbook” (Kuzey Avrupa Yemek Kitabı) tüm zamanların en sevdiğim yemek kitaplarından biridir, cidden okumanızı öneririm…), İzlanda yosununun toksinlerinden su ve külsuyu ile nasıl arındırılıp, yenilebilir hale getirildiğini anlatıyor:
“İzlanda yosunu karbonhidrat bakımından zengindir ve tarihsel olarak bölgenin hayati öneme sahip bir besin kaynağıdır. Midenizi rahatsız eden ve çok acı tadı olan bir sürü hafif toksik likenik asit maddesi içerir. Liken, İzlanda yosunundan geleneksel olarak, odun küllerinin suya katılması ile elde edilen bir potasyum karbonat çözeltisi olan “potasyum hidrat ile pişrilerek arındırılıyordu ve sonra sindirilebilir hale gelmiş oluyordu.”
Kitapta ayrıca, likenlerin bolluk olmayan zamanlarda daha kalorili hale getirmek için yulaf lapası veya diğer tahıllar eklenerek nasıl yendiğini anlatılıyor. Bugün marketlerden satın alabileceğiniz bazı geleneksel İzlanda ekmeklerinin içinde bile külle işlenmiş liken bulunduğu belirtiliyor. İzlanda Yosununu, yemeklerde, kozmetikte ve tıbbi preparat yapımında kullanmak için satın alabilirsiniz.
ATEŞİ SÖNDÜRMEK
Odun külünün ilkel zamanlarda en belirgin ve pratik kullanımı ateş söndürmede kullanımdı. Bir kamp ateşi üzerine külleri boşaltın ve ateşi basitçe söndürün.
DIŞ MEKAN KOKU GİDERİCİ
Odun külü, kokuyu emmeye yardımcı olduğundan ve komposta faydalı olduğundan, dış mekanda veya kompost tuvalette çift işlevli olabilir. Çözünmeyi hızlandırmaya yardımcı olmak için küçük bir miktar ekleyin, ancak çok fazla eklememeye ve kimyasal dengesini çok fazla değiştirmemeye dikkat edin.
Uzun süreli kamplarda da faydalı olabilir…
AHŞAP KÜLÜ Çömlek Sırı
Bugün hala kullanılan eski bir çömlek sır formu olan ahşap kül sırları, Çin'de MÖ 1500 civarında ortaya çıkmıştır. Biz de kendi bahçemizden kil toplayıp, çömlek yapma denemelerinde bulunduk. Ev yapımı kaselerimizde odun külü sırlarını deneyeceğim için heyecanlıyım. Odun külünden sır yapımının tarihi ile birlikte, şömine külünün nasıl sır haline getirileceğine dair ayrıntılı bilgiyi burada bulabilirsiniz.
AHŞAP KÜLÜNDEN SABUN YAPIMI
Sabun nasıl keşfedildi diye merak ediyorsanız; odun ateşinde pişirilmiş hayvanlardan sonra, üzerine hayvanların yağlarının aktığı odun külleri yağmur suyu ile birleşince keşfedildi ve ilkel sabunlu su elde edildi. Elbette sabun yapım süreci o zamandan bu yana oldukça ilerletildi, ama hala odun külü külü ve yağlarla sabun yapabilirsiniz.
ODUN KÜLÜNDEN ÇİMENTO
Odun külünü çömlek toprağı karıştırarak ilkel bir odun külü çimentosu yapabilirsiniz. Bu ilkel teknolojinin süreçleri bu videoda tüm adımlar ile gösteriyor (daha ayrıntılı bir açıklama için altyazılı izleyin).
https://youtu.be/DP0t2MmOMEA
ODUN KÜLÜ İLE MAYALAMA
Odun külü, kabartma tozu gibi alkalileştirici bir maddedir. Çoğunlukla, aromasının gıdalara geçmemesi için gıdalara doğrudan eklenmiyordu. Önce potasyum hidrat ve ardından da saf olmayan potasyum karbonat haline getiriliyor ve bir dakika sonra bir miktar daha bundan ekleniyordu. Yine de, odun külünün fırında pişirilen gııdalara bir mayalayıcı olarak doğrudan eklendiği kayıtlar da vardır. Odun külünün hamurda doğrudan kullanıldığıi bir Kızılderili yemekleri “Piki” ve “hopi mavi mısır pankeki”dir. Bunlardan daha sonra bahsedeceğim.
Tarihten yemek pişirme teknikleri ve gıdanın kimyası üzerine yazan Joe Pastry'ye göre, “Kimyasal mayalamayı ilk icat edenler, küllerin tahıllı kekleri daha hafif yapmak için kullanan Amerikan Yerlileri idi…. küller alkali tuzlar içerir. Onları ıslak yulaf lapasına ekleyin ve kabarcıklar meydana geleceğini göreceksiniz. Çok fazla baloncuğa gerek olmaz, sadece pişmiş yulaf lapası kekinin dokusunda bir fark yaratacak kadar olması yetlerlidir.”
Odun külü ile mayalama testi yapmak için çok hevesliydim, ancak daha sonra, odun külü ve kül suyu ile biscuit (mayalı küçük yuvarlak kabarık Amerikan ekmeği) detaylı pişirme deneyleri yapmış Homestead Laboratory websitesine rastladım. Oldukça güzel görünen odun külü mayalı biscuit ekmek yapmışlar.
POTASYUM HİDRAT İLE MAYALAMA
Avrupa’dan Amerika’ya yerleşmeye gelenler, Amerikan yerlilierinin mayalama için odun külü kullandığını gördüklerinde, onlar da kimyasal mayalayıcılar kullanmaya başladılar. Kabartma tozu 1860'lara kadar kullanılmıyordu ve bundan önce Avrupa’daki başlıca mayalayıcı, maya ve çırpılmış yumurta akıydı. Yine de tek mayalayıcı bunlar değildi. Odun külündenden edilen " Potasyum hidrat " olarak bilinen bir bileşik, tariftlerdeki yayık altı suyu veya bal gibi asidik maddelerle reaksiyona giren bir alkaliydi.
Potasyum hidrat hala geleneksel Alman ve Doğu Avrupa unlu mamulleri ve birçok geleneksel İskandinav geleneksel kutlama/tatil yemek tariflerinde kullanılmaktadır. Avrupa’da hala özel gün / bayram zamanlarında marketlerde, ayrıca da internetten temin etmeniz mümkün.
Dezavantajı, Potasyum hidratın fırınlanmış ürünlere odunsu veya isli bir tat vermesidir. İnsanlar, tatil ikramları için başka seçenek olmadığı”nda bunu kabul etmiş, ancak daha iyi seçenekler mevcut olduğunda, Potasyum hidrat kullanımı bırakılmıştır.
“Caveman Chemistry” (Mağara Adamının Kimyası) kitabı, odun küllerinden Potasyum hidrat yapmakla ilgili birçok farklı kimyasal reaksiyon da dahil olmak üzere ayrıntılı tarifler verir. Çocukların ilgisini çekecek ve herkesin bu süreçte kaybettiği becerileri öğrenmesine yardımcı olacak eğlenceli bir bilim kitabıyla ilgileniyorsanız, kesinlikle tavsiye ederim.
Talimatlar ayrıca bu kitabın web sitesinde de bulunmaktadır:
“Öncelikle, odun küllerinin içindeki herşey ayrılmadan tutulmalı. Odun külleri, odun ve odun kömürü yandıktan sonra kalan tüm yanıcı olmayan, uçucu olmayan minerallerin heterojen bir karışımıdır. Yangın gazlarında karbondioksit bulunması nedeniyle, bu minerallerin çoğu karbonatlara dönüşmüş olacaktır ve içinde yanmış toprak da mevcut olabilir. Dolayısıyla küller muhtemelen ağırlıklı olarak sodyum ve potasyum karbonat, sodyum ve potasyum klorür, silika ve kalsiyum karbonat içerecektir.
Külleri suya eklendiğinde, potasyum ve sodyum tuzları çözülürken, çözünmeyen silika ve kalsiyum karbonat dibe çökecektir. Daha sonra (“iyi malzeme” içeren) suyu süzüp ve çözünmeyen malzemeyi atabiliriz. Klorürleri çözünür karbonatlardan ayırmak için karbonatların sıcak suda daha fazla çözünürlüğünden yararlanacağız. Sıvıyı çözünmeyen bir çökelti oluşana kadar kaynatacağız. Elde edilen büyük olasılıkla bir sodyum ve potasyum klorür karışımıdır. Bu noktadan sonra kalan su yarılanana kadar kaynatmaya devam edeceğiz. Çözeltide yalnızca çözünür karbonatların kalacaktır. Sıcak sıvıyı, katı malzemeyi geride bırakarak dikkatlice başka bir kaba boşaltacağız. Sıvı oda sıcaklığına soğudukça, daha az çözünür sodyum karbonat çökelerek çözeltide daha fazla çözünür potasyum karbonat bırakır. Son olarak, kalan çözelti boşaltılabilir ve kuruyana kadar kaynatılarak katı potasyum karbonat elde edilebilir.
Gözlemleyeceğiniz sonuçlardan biri, biraz kül yapmak için çok fazla odun ve biraz potasyum yapmak için çok fazla kül gerektiği olmalıdır. Bu nedenle, odundan Potasyum hidrat çıkarmak özellikle zor olmasa da, ticari miktarlarda (kilolar ve tonlarca) Potasyum hidrat üretmek için muazzam miktarda oduna ihtiyaç olacak.”
Saf olmayan potasyum karbonat İLE MAYALAMA
Potastan sonra daha rafine bir kül veya inci külü formu ortaya çıktı. Artık fırınlanmış ürünlere isli bir tat geçmiyordu ama yine de modern kabartma tozu kadar da temiz değildi. İnci külü, çok fazla yağ içeren tariflerde kullanıldığında, yemeğe sabunlu bir tat verdiğinden, kabartma tozu piyasaya çıktığında kullanımı bırakıldı.
Kral Arthur Flour, ham odun küllerinden inci külü yapma sürecini şöyle anlatıyor: “İnci külü yapmak için önce kendisi küllü sudan yapılmış pot külü yapmalısınız. Kül suyu yapmak için ise, bir fıçı sert odun külünden suyu defalarca, ta ki bir yumurta kalıntı üzerinde yüzene kadar geçirirsiniz. (Sabun yapmak için bu kül suyunu domuz yağı veya başka bir yağ ile koyulaşana kadar kaynatın, kalıplara dökün ve sertleşmesini bekleyin.) Potasyum hidrat yapmak için kül suyunu katı hale gelene kadar buharlaştırın. Saf olmayan potasyum karbonat, pot külünün saflaştırılmış bir versiyonudur.”
Açıklamaları rafine etme işleminden önce biter, ancak şöyle yazan başka bir kaynak buldum: "Pot külü, kalıntılarından arındırılmak yakmak için yüksek ısılı bir fırında rafine edildi. Ortaya çıkan beyaz tuz veya 'inci külü' (potasyum karbonat veya tartar tuzu) suda çözünebilirdi ve etkili bir alkali çözelti oluşturdu.
Odun Külü Kullanılan Tarifler
Bu konuda biraz tereddütte kalabilirsiniz. Gerçekten odun külü yemek mi? Aslında odun külü bir dizi geleneksel mutfağın parçası ve bazı tariflerin olmazsa olmazı. Odun külü, eşsiz lezzetler yaratmak için gurme mutfaklarda da kullanılır ve her odun türünün kendine has özellikleri vardır.
HOMINY
Hominy, Amerikan yerlilerinin , mısırı kül suyunda bekleterek elde edilen bir gıdasıdır ve bu gıdadan B vitamini gıda takviyeleri elde etmekteydiler. (kaynak)
RETZEL (Avrupa-Amerika kültürlerinin üzeri tuz parçacıklı simiti)
Daha önce ev yapımı yumuşak simit yaptıysanız, fırınlanmadan önce karbonatlı suda kaynatıldıklarını bilirsiniz. Eski zamanlarda bunun yerine, küllü suda kaynatılıp süzdürülüyorlardı. Diğer ekmeklerde de hamuru yumuşak tutmak ve dağılmasını önlemek için kül suyu kullanılır.
Pretzellerde geleneksel olarak odun külü suyu kullanılmış olsa da, bugünlerde kabartma tozu kullanımı yaygındır.
BAGEL (Ameriklılar’ın kalın halka şeklinde hamurişi gıdaları)
Pretzel gibi bagel’lar da eskiden kül suyuyla yapılırdı ve New York Times'a göre, kül suyu olmadan iyi bir bagel yapmak zordur. Bagel’ın dış kısmındaki kül suyu, fırında kimyasal bir reaksiyon yaratmaya yardımcı olur, bu da onları ekstra kahverengi ve gevrek yapar. Tüm kül suyu, fırının ısısıyla yok olur ve içi yumuşak, dışı çıtır çıtır bagel’lar ortaya çıkar.
PEYNİR YAPIMI
İçinde bir kül tabakası ve dışı odun külü tabakası ile kaplı olan birçok peynir çeşidi vardır. Odun külü toprağın asit oranını azalttığı gibi peynirlerde de azaltır.
“Yüksek aside sahip olan taze peynirlerin (renet -peynir mayası- kullanılmadan veya minimum düzeyde kullanılarak yapılmış, yukarıda bahsedilen peynirlerin çoğu bu türdedir), yüzey asitlik oranı kül suyu ile nötralize olacaktır. Bu peynirlerde gerekli olan yüzey florası, bazılarında süte ekleme yapılarak, bazılarında ise kendiliğinden oluşmaktadır ve yüzey florası çok asitli ortamlarda iyi gelişmez. Ancak kül eklenirse, yüzey florası beklenenden daha erken gelişir ve nihai peynirde daha karmaşık bir mikroflora oluşumu ile sonuçlanır. kül, istenmeyen mikroflora gelişimini de engeller.”
Ortasında odun külü tabakası olan peynir.
AHŞAP KÜLÜ İLE TURŞU YAPIMI
Bugünlerde turşuların gevrek olması için kalsiyum bileşiğinden yapılmış "turşu gevreği" isminde hazır bir karışım kullanılırken, eskiden bunun yerine kül suyuna yatırma yöntemi kullanılırdı.
Bir gıda bilimi ders kitabına göre, "Külsuyu, geleneksel olarak odun küllerinin su ile karıştırılıp süzülmesi ile elde edilen bir alkalidir (sodyum ve potasyum hidroksit karışımıdır). Turşu yapımında kül suyu konusunda biraz temkinli olmakta fayda var. Öncelikle, alkali olduğu için bir asitleştirme işlemi sonucunda turşulaşmaya kendi başına katkıda bulunmaz, ancak asitleştirmeye yardımcı olarak, gıda maddelerinin parçalanmasına katkıda bulunur.”
SALAMURA ZEYTİN YAPIMI
Salatalık turşusu yapımı için odun külü kürü isteğe bağlı kullanılabilecekken, Akdeniz mutfağında ilk kullanımı salamura zeytin yapımında olmuş ve mutlaka kullanılmıştır.
Odun külleri, zeytin için alkali bir kürdür.
MUSTALEVRİA
Kül suyuyla bir Yunan üzüm şırası pudingi yapıldı.
Bir yazar süreci şöyle anlatıyor: “Geleneksel olarak asma odunu, şarabın acılığını azaltmak ve şıradaki yabancı maddeleri gidermek için odun külü ile yapılırdı. Üzümler çok olgun ve tatlıysa, kül veya kabartma tozu ilavesi gerekli değildir. Odun külü şu şekilde kullanılır: (lütfen, saf odun kullanın, kağıt vb ilave etmeyin!) Külleri ile birlikte haşlayın, bir gece bekletin, süzün ve tekrar birkaç saat bekletin, tekrar süzün. Bu şekilde üzüm tortusunu ve külleri tamamen ayırabileceksiniz!” Küller puding içine karışmamış olacak, ancak “konsantre odun külü suyu” odun küllerinden yapılır.
MELOMAKARONA
Malzemelerinden biri kül suyu olan ballı Yunan kurabiyesi. Yaklaşık ¼ bardak odun külü 1 litre suya yatırılır ve sonra küllü su bir tülbent ile süzülür. Süzülmüş su doğrudan kurabiyenin hamuruna katılır.
PİKİ (Bir Amerkan Yerlisi Halkı olan Hopiler’in mavi mısır pastası)
Piki, birçok diğer gıdada kullanılan kül suyu yerine doğrudan odun külü ile mayalanan Amerikan yerlilerinin ekmeğidir. Wikipedia'ya göre, "Hopiler’in temel tahılı olan mavi mısır, önce bir taş üzerinde ezilerek toz haline getiriliyordu. Daha sonra su ve doğal çalıların veya ardıç ağaçlarının yanmış külleri ile karıştırılarak “nixtamalization” (İngilizce mısırın yeşil limon veya diğer alkalilerle besinsel modifikasyonu) yapılıyordu. İnce hamur daha sonra ateşte ısıtılmış ve sarı kabak çekirdeği, ayçiçeği çekirdeği gibi Amerikan yerlilerinin bitkilerinin tohumlarından dövülerek çıkartılmış yağlar sürülmüş büyük bir düz fırın taşının üzerine elle incecik yayılırdı. Piki ekmeği neredeyse anında pişer ve kayadan alınır. Ekmek tabakaları o kadar incedir ki yarı saydamdırlar. Bir miktar ekmek tabakası ise gevşek bir şekilde yuvarlanıp, sonrasında da yassılaştırılırdı.”
Wikipedia'dan daha güvenilir bir kaynaktan bir tarif bulmayı çok isterim. Piki yapmak için iyi bir kaynak veya makale biliyorsanız lütfen yorumlarda paylaşın.
NİJERYA’NIN AKANWU VEYA KAUN
Nijeryalı aşçılar, Akanwu veya Kuan olarak bilinen, yemek pişirmede kullanılan bir tür pot külü yapmak için odun küllerini kullanır. Bir kaynak, “Potasyum hidrat (Kaun) yenilebilir ve genellikle fasülye gibi bakliyatları pişirme öncesinde kolayca yumuşatmada kullanılır. Akanwu, sebzelerin yeşilliğini arttırmak , viskoziteyi artırmak ve dokusu için “ewdu” ve bamya çorbasına da eklenir. Abacha, ugba, nkwobi gibi yöresel yemekleri hazırlarken su ve yağı karıştırmak için kullanılır.”
Geleneksel tarifler yapmak için hala çevrimiçi olarak satın alınabilir.
ÇİN MAKARNASINDA KULLANIM
Bazı Çin makarnaları, makarnaya özel sarı bir renk, elastik bir doku, ve hafif yumurta benzeri bir tat veren kül suyu ile yapılır.
ÇİN AY KURABİYELERİ
Kül suyu ile yapılan, fırında pişirilen, yumuşak, dışı koyu kahve bir hamurlu gıda daha.
Çin ay kurabiyelerinin hamurunda da kül suyu kullanılmıştır.
LUTFİSK
Bir Norveç yemeği olan Lutfisk, tuzlu Morina balıklarının odun külünden elde edilmiş kül suyunda birkaç gün bekletilerek yapılır. Bu işlem balığa jelatinimsi bir doku verir.
SURSTRÖMMING
Bir İsveç yemeği olan Surströmming de ringa balığının külsuyu ile hazırlanması şeklinde yapılır.
Odun Külünden Baharat
“Original Local” ismindeki kitapta Amerikan yerlilerinin odun külünü yemeklerinde baharat olarak kullanmalarından bahseder. Yazar, bir kez akçaağaç külünü yemeğinizde kullandığınızda, baharatlığınızı onunla doldurup, yemeklerinizde düzenli olarak kullanmak isteyeceğinizi söyler. Buffalo Bird Woman (ünlü bir Amerikan yerlisi) da karaağaç ve pamukağaçlarının da aynı şekilde kullanılabileceğinden bahseder. Diğer kabileler, ağaçların yanısıra, öksürük otu, kaz ayağı gibi bitkilerin kökünden mineral tuzlar çıkartır ve küllerini de baharat olarak kullanırlardı.
Hayatta Kalmak İçin Bitkilerden Tuz Çıkarma
Doğal bir baharat olarak kullanmak için öksürükotu yapraklarından mineral tuzlar çıkarmak. Mineral tuzlara, odun külü de eklenebilir ve kullanılan odunun cinsine göre aroması değişir. Tüm ahşaplar bu kullanım için uygun olmayabilir ve öksürük otu yaprakları dışında bir bitkiyi şahsen test etmedim. Lütfen dikkatli olun ve doğru odunu seçme konusunda kendi kararınızı verin.
GIDA SAKLAMA İÇİN ODUN KÜLÜ
Gıdalarda odun külü veya odun külü konsantresini doğrudan kullanmanın yanı sıra, odun külü gıdaları doğal koruyucu olarak da kullanılmıştır. Odun külü doğal tuzlar içerir ve zararlıları da uzaklaştırır.
YUMURTALARI AHŞAP KÜLÜNDE SAKLAMA
Eski zamanlarda, yıl boyunca yumurta bulabilmek biraz zordu. Tavuklar, en soğuk kış aylarında, tam da yumurtaya en çok ihtiyaç olan (fırında pişen bayram ve kutlama yemeklerinde kullanılan) zamanlarda yumurtlamayı bırakır. Yumurtalar çeşitli şekillerde saklanabilir, ancak en basit (ve en etkili) yöntemlerden biri, yıkanmamış yumurtaları elenmiş odun külleri ile kaplamaktır. Bu şekilde serin ve karanlık bir mahzende aylarca kalabilirler. Bazı kaynaklar bir yıla kadar olduğunu söyler.
Ancak küllerin yumurtalara verdiği tat sorun yaratabilir, birkaç ay sonra küflü bir tada sahip olacaklardır. Yumurtaları buzdolabında soğutmadan bile saklamanın birçok yolu var, bu yüzden bu kül kullanım alanı listenizin en üstündekilerden olmayabilir.
1.000 YILLIK YUMURTA (Bir Çin yemeği)
Odun külüne yerleştirilen yumurtalar uzun süre saklanabiliyor olsa da,”1000 yıllık yumurta”dan çok farklıdır. Bu Çin yemeği, "ördek veya tavuk yumurtalarını kil, odun külü, çay, misket limonu ve tuzdan oluşan bir hamurla kaplayıp, daha sonra 100 gün kadar gömerek - birbirine yapışmalarını önlemek için aralarına pirinç samanı yerleştirerek - yapılır. Ortaya çıkan yumurta, kötü kokulu dış katmanı yıkayıp, yumurtayı soyup dilimledikten sonra, gri-yeşil bir sarıya ve koyu, yarı saydam, şişe yeşili bir "beyaz"a sahip olur. (kaynak)
Hong Kong’da satılan 1000 yıllık yumurtalar.
DOMATESİN AHŞAP KÜLÜNDE TUTULARAK UZUN SÜRE SAKLANMASI
Birkaç yıl önce, Afrika'da domatesleri sadece odun külüyle kaplayarak aylarca muhafaza etme tekniğini keşfeden bir çiftçi hakkında bir makale okumuştum. Domateslerin hepsi bir kerede hasat edildiğinden, domatesleri saklayabilir ve daha sonra piyasaya bolca arz edilmedikleri zaman daha yüksek bir fiyata satabilir.
TOHUMLARIN AHŞAP KÜLÜNDE SAKLANMASI
Tohumların mantara (veya böcek istilasına) duyarlı olduğu nemli iklimlerde, araştırmalar tohumların odun külü içinde saklanmasının hem çürümeyi hem de böcek istilasını önlemede etkili olduğunu göstermiştir. Çalışmada mısır, fasulye ve kavun tohumları kullanılmıştır.
PEYNİRİN ODUN KÜLÜNDE SAKLANMASI
“Gıdaları Dondurmadan veya Konserve Etmeden Koruma” kitabı, peyniri odun külünde koruma yöntemini açıklar. “Çok ince olmayan bir parça Gruyere alın. Bir çömleğe koyun ve peyniri 3-4 cm elenmiş odun külü ile çevreleyin. Tencereyi mahzende saklayın. Üç ay sonra peynir depolandığı zamanki kadar taze olacak.”
Bunu denemeye karar verdim ve seramik bir güveç, odun külü ve kalınca kesilmiş gravyer peyniri yerleştirdim. Önerildiği gibi üç ay orada bıraktım ve çıkardığımda hoş bir sürpriz oldu. Sadece hala iyi durumda değil, aynı zamanda lezzeti de gerçekten iyileşmişti!
Tüm süreç ve sonuçlar, peynirin odun külünde korunmasıyla ilgili makalemde ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Odun külü muhafazasından peynirin çıkarılması.
PEYNİR MAYASINI (RENET) SAKLAMAK
Peynir yapımı için renetin, korunması için odun külünden yapılmış bir macunla kapatılmış bir boynuzda saklandığını iddia eden birçok site gördüm. Modern peynir mayasının ise, bozulmasının önlenmesi için buzdolabında saklanmaktadır. Bu sebeple, peynir mayasını korumak için de bazı tekniklere ihtiyaç duyacak olmaları mantıklıdır. Ancak, bu bilgiye dair güvenilir bir kaynak henüz bulamadım.
AHŞAP KÜLÜNÜN KOZMETİKTE KULLANIMLARI
Sentetik kozmetik ve boyalardan çok önce, kozmetik olarak ellerinde bulunan malzemeleri kullandılar. Eski Yunan ve Roma metinlerinde tüy dökücü maddelere dair birçok referans vardır ve makyaj asırlardır yapılmaktadır. Modern makyaj markalarının bile size "kömürleşmiş bir kül görünümü" vermek için ürünlerini açıkça pazarladığı düşünüldüğünde, eski kozmetiklerde odun külünün kullanılması pek doğaldır.
AHŞAP KÜLÜNDEN MAKYAJ
“Dress and the Roman Woman” kitabına göre, Kohl adlı koyu renkli bir göz farı, külleri diğer koyu renkli maddelerle karıştırarak ve kokuyu iyileştirmek için de biraz safran eklenerek yapıldı. Toz daha sonra nemlendirilmiş veya yağlanmış bir çubukla uygulandı. Koyu küllü göz farı ile birlikte, neredeyse ortada birbiriyle buluşan koyu renkli kalın kaşlar popülerdi ve o zamanlar moda olan “tek kaş”a yakın görünümü oluşturmak için küller kullanıldı.
SAÇ BOYAMA ÖN İŞLEMİ
Bilimsel bir araştırma, odun külünün özellikle okaliptüs ağacı külünün beyaz saça ön boya işlemi olarak kullanımını incelemiştir. Saç bu işlemden sonra mor mısırdan elde edilen pigmentler ile boyama işlemine uygulanmış. Tüm sürecin doğal ve eski zamanlarda kullanılan malzemeler ile olması özellike bana ilginç geldi.
Araştırma, “amonyak ve etanolamin gibi alkalize edici maddelerin, saç dibi pullarını gevşetmek ve boyaların kütikül boyunca ve saç milinin korteksine nüfuz etmesini sağlayan doğal kütikül lipitlerini çıkarmak için saç boyama ön işlemlerinde yaygın olarak kullanıldığını belirtiyor. Bununla birlikte, güçlü alkaliler ve hidrojen peroksit de sisteini oksitleyerek saç yapısında geri dönüşü olmayan hasara neden olabilir.
Kostik peroksit yerine odun külü kullanmak, boyanın saçın yapısına zarar vermeden yapışmasına yardımcı olabilir.
DERİDEN SAÇ BOYALARININ ÇIKARILMASI
Okurlarımdan biri, “geçmişte saç boyasını kafa derisinden çıkarmak için odun külü kullandığını ve gerçekten işe yaradığını, sadece ıslak bir beze biraz kül sürerek ovaladığını” söyledi. Biraz daha araştırma yaptım ve birkaç güzellik ve temizlik websitesi, saç boyasını kafa derisinden veya deriden çıkarmak için sigara külü kullanılmasını tavsiye ediyor. Sanırım bu günlerde sigara külü birçok insan için odun külünden daha erişilebilir, ancak her ikisinin de saç boyasını deriden çıkarmak için işe yaradığını bilmek güzel.
TÜY DÖKÜCÜ OLARAK KULLANIM
Eski zamanlardaki tüy dökücüler üzerine yazılmış bir yazıda, tüyleri almak için odun külünün birkaç farklı şekilde kullanıldığından bahseder: “Burun deliklerinden tüyleri almak için çok ince ve temiz odun külleri alın; biraz su ile seyreltin ve karışımın bir kısmını parmaklarınızla burun deliklerine sürün. Tüyler olabilecek en az acı ile alınmış olacak.”
Büyükannem çocukken geniş alınlar modaymış. Eski kaynaklar, kadınların saçlarının saç çizgisinin kenarı boyunca dökülmesi için odun külü suyuna batırılmış kumaşları alınlarına (diğer şeylerin yanı sıra) sararlar ve böylece genişlemiş bir alına sahip olurlarmış.
ODUN KÜLÜNÜN DİĞER KULLANIMLARI?
Bu listeyi bir araya getirmek için biraz zaman harcadım ama biliyorum ki bu liste sadece odun külünün kullanımlarından sadece az bir kısmı. Odun külünün başka yerlerde kullanımını denediyseniz bilgi almayı çok isterim. Büyüklerinizin anlattığı eski hikayeler ya da yaratıcı fikirleriniz hakkında. Lütfen aşağıdaki yorumlar bölümünde paylaşın.
Kaynak:
https://practicalselfreliance.com/wood-ash-uses/
27 Aralık 2018 - Ashley Adamant
